In december 2013 is het zogenoemde schatkistbankieren ingevoerd. Dit betekent dat de gemeente wettelijk verplicht is om tijdelijk overtollige middelen (liquiditeitsoverschotten) die boven een wettelijk geregeld saldo uitkomen, moet stallen bij het Rijk. Voor de gemeente Deventer geldt dat het saldo vanaf €2,2 miljoen automatisch wordt afgeroomd. Ook is het mogelijk om overtollige middelen te beleggen bij andere overheden zoals gemeenten, provincies en waterschappen. De hoofdreden van deze verplichting is om het EMU saldo op Rijksniveau terug te dringen. Een bijkomende reden is dat gemeenten (en andere lagere overheden) op deze wijze geen risico’s lopen op hun uitgezette gelden.
Deventer heeft de afgelopen jaren gebruik gemaakt van de kasgeldlimiet. De kasgeldlimiet bedraagt voor 2021 €31,1 miljoen. In 2021 is in de maanden januari t/m maart gebruik gemaakt van schatkistbankieren.
Het drempelbedrag schatkistbankieren bedraagt voor 2021 € 2.748.420 en moet per kwartaal worden geplaatst tegenover het gemiddeld op dag basis buiten ’s Rijks schatkist gehouden middelen. Dus tegenover het gemiddelde van alle gemeentelijke bankrekeningen.
In het eerste kwartaal is dit drempelbedrag niet overschreden. Bij overschrijding staan overigens geen sancties tegenover. In 2018, 2019 en 2020 zijn maatregelen genomen om binnen de limiet van schatkistbankieren te werken. De maatregelen betreffen:
- Nog frequenter betalen van voorschotten inzake de ontvangen belastingopbrengsten: in plaats van tweewekelijks naar 2 maal per week aan de gemeenten van DOWR zodat het gemiddeld saldo van de betreffende BNG belastingrekening lager zal zijn. De afspraken rondom de frequentie zijn nagekomen;
- Het periodiek afromen van een bankrekening waar permanent sprake is geweest van een gemiddeld hoog saldo (kortom een te hoog ijzeren voorraad aan liquide middelen) en begrenzing maximum saldo bankrekening. Dit laatste aspect houdt in dat automatisch afroming moet gaan plaatsvinden naar de BNG hoofdrekening. De verwachting is dat vanaf het tweede kwartaal 2021 binnen de limiet van schatkistbankieren wordt gewerkt.
Een belangrijke factor bij de uitvoering van het treasurybeleid is het verloop van de geld- en kapitaalmarktrente. De visie ten aanzien van de renteontwikkeling is medebepalend voor het te volgen financieringsbeleid. De gemeente baseert haar rentevisie op de verwachtingen van Thésor Marktperspectief.
Een substantiële verhoging van het toekomstig rentebeeld is niet erg waarschijnlijk.
Begin maart was er nog sprake van een ronduit positief economisch sentiment. Economische groeiverwachtingen hadden geleid tot een stijging in de rente en inflatieverwachtingen. Uit de meest recente rentevisie (Thésor Marktperspectief 30 maart 2021) blijkt dat naar verwachting de kapitaalmarktrente nog steeds laag zal blijven. Bij langlopende leningen met een looptijd van 1 tot en met 9 is er nog steeds sprake van negatieve rente en leveren bij het aangaan van dergelijke leningen rentebaten op.
Financiële instellingen berekenen hier wel een opslag voor risico’s, kosten en winst. Voor gemeenten deze momenteel, afhankelijk van de looptijd tussen de 0,1% - 0,4%.
